De 3-vormingsprincipes primair, secundair en tertiair

Edelstenen en mineralen kunnen op verschillende wijze ontstaan en gevormd worden en daarom verdelen geologen de stenen in 3 groepen. Deze worden ook wel de 3-vormingsprincipes genoemd.

In de aarde, onder de aardkorst bevindt zich magma, een vloeibaar gesteente met temperaturen van tussen de 650 °C en 1200 °C.  Wist u dat het ontstaan van stenen uit magma wel miljoenen jaren kan duren! In en uit het magma ontstaan, onder invloed van druk en veranderende temperaturen, kristallen. Er zijn 3 verschillende manieren waarop edelstenen ontstaan die daarom de 3 vormingsprincipes worden genoemd.

De 3-vormingsprincipes zijn als eerste, het primaire vormingsprincipe, als tweede het secundaire vormingsprincipe en als laatste het tertiaire vormingsprincipe.

Primair, secundair en tertiair gesteente

Gesteente dat snel ontstaat aan de oppervlakte van de aarde zoals lava gesteente is primair gevormd gesteente. Lava is vloeibaar magma dat afkoelt en stolt, een snelle vorming dus. Stenen die zich op deze relatief simpele manier hebben gevormd noemt men daarom 'primaire' edelstenen en mineralen.

Secundair gesteente wordt gevormd als de vaste structuren van stenen door invloeden uit de omgeving worden opgelost en deze 'fuseren' met andere mineralen gesteenten. Door verwering en oplossing bijvoorbeeld in het water nieuwe verbindingen aangaan met andere mineralen. Waardoor weer andere gesteenten ontstaan.

Tertiair gesteente heeft er het langste over gedaan om zich te vormen en is ontstaan juist in het diepst van de aarde, in het onderste deel van de aardkorst. Dit vaak onder enorme druk van de hoger gelegen lagen. Een voorbeeld van tertiair gesteente is marmer dat bestaat uit calciet en is ontstaan door de omzetting van kalk onder grote druk en hitte. De edelsteen Moldaviet, 15 miljoen jaar geleden ontstaan door een meteoriet, is ook een tertiair gesteente.

Groene edelsteen, moldaviet
Moldaviet, groene edelsteen